JAK PRZEPISAĆ DOM NA JEDNO DZIECKO?

Jak przepisać dom na jedno dziecko – umowa darowizny

Słysząc pytanie, jak przepisać dom na jedno dziecko, najczęściej pierwszym pomysłem, który przychodzi nam do głowy jest zawarcie umowy darowizny, której przedmiotem będzie nieruchomość. Oczywiście jest to bardzo dobra intuicja, a zarazem umowa taka jest najprostszym sposobem na przeniesienie własności domu na dziecko. Umowa darowizny nieruchomości powinna zostać sporządzona w formie aktu notarialnego, z tego powodu, że jej przedmiotem jest właśnie nieruchomość. Dodatkowo jest to również bardzo korzystna forma pod kątem podatkowym, gdyż najbliżsi krewni są zwolnieni z obowiązku uiszczenia podatku od spadków i darowizn. Jedynym kosztem są w takim przypadku koszty czynności notarialnych. Co do zasady umowa darowizny jest również zwolniona z podatku od czynności cywilnoprawnych. O czym jednak należy pamiętać zawierając umowę darowizny domu na rzecz jednego tylko dziecka?

Konsekwencje spadkowe umowy darowizny

Najpoważniejsze konsekwencje takiego rozrządzenia majątkiem za życia rodzą się w obszarze prawa spadkowego i zaktualizują się one w momencie śmierci któregoś z rodziców. W normalnym toku rzezy dom, a więc nieruchomość należąca do zmarłego rodzica zostaje włączona do masy spadkowej, w której udziały oprócz drugiego małżonka mają również dzieci spadkodawcy. Jeżeli jednak nieruchomość zostanie darowana za życia spadkodawcy konkretnej osobie, wówczas nie wchodzi ona do masy spadkowej. Można jednak łatwo zauważyć, że ze względu na wartość nieruchomości, darowizna powoduje znaczne uszczuplenie wartości masy spadkowej. Jeżeli uszczuplenie to będzie znaczące, wówczas pozostali spadkobiercy w postaci zstępnych spadkodawcy mogą wystąpić do osoby obdarowanej za życia z roszczeniem o wypłatę zachowku. Może się jednak zdarzyć, że wartość nieruchomości wyczerpie wyłącznie udział spadkowy spadkobiercy, na rzecz którego darowizna została dokonana. Nadal jednak przeniesienie prawa własności nieruchomości w drodze umowy darowizny stanowi pewne ryzyko obowiązku zapłaty zachowku na rzecz rodzeństwa w przyszłości. W takim razie, jak przepisać dom na jedno dziecko?

Jak przepisać dom na jedno dziecko – zapis windykacyjny

Zastanawiając się, jak przepisać dom na jedno dziecko, można rozważyć również umieszczenie w treści testamentu zapisu windykacyjnego na rzecz jednego ze spadkobierców, a więc konkretnego dziecka. Przedmiotem zapisu windykacyjnego może być bowiem również nieruchomość. Zapis windykacyjny, który umieszcza się w testamencie, polega z kolei na rozporządzeniu konkretnym składnikiem wchodzącym w skład spadku na rzecz indywidualnie oznaczonej osoby. Oznacza to jednak, że prawo własności nieruchomości zostanie przeniesione dopiero w momencie otwarcia spadku, a więc śmierci spadkodawcy. Zapis windykacyjny powoduje, że jego przedmiot nie wchodzi do spadku. W przypadku zapisu windykacyjnego pojawia się jednak ten sam problem, co przy umowie darowizny, a więc wartość zapisu może uprawniać żądanie zapłaty zachowku przez pozostałych spadkobierców – dzieci spadkodawcy. W konsekwencji wydaje się, że jest to najmniej sensowny sposób przepisania domu na jedno dziecko, gdyż prawo własności zostanie nabyte dopiero po śmierci spadkodawcy oraz może pociągać za sobą obowiązek zapłaty zachowku. Jak przepisać dom na jedno dziecko bez takich konsekwencji?

Umowa dożywocia

W przypadku przepisania domu na jedno dziecko bardzo dobrym rozwiązaniem może okazać się umowa dożywocia. Ta umowa cywilnoprawna również musi zostać zawarta w formie aktu notarialnego, gdyż jej przedmiotem jest nieruchomość. Przez umowę dożywocia jedna strona zobowiązuje się do przeniesienia własności nieruchomości, a nabywca nieruchomości zobowiązuje się do zapewnienia zbywcy dożywotniego utrzymania. Utrzymanie to polega przede wszystkim na przyjęciu zbywcy jako domownika, dostarczeniu mu wyżywienia, ubrania, mieszkania, światła i opału oraz zapewnieniu mu odpowiedniej pomocy i pielęgnacji w chorobie, jak również na sprawieniu mu na własny koszt pogrzebu według miejscowych zwyczajów. Jeżeli stroną umowy są oboje rodzice, wówczas oboje stają się dożywotnikami, a więc przysługują im prawa związane z dożywociem. Dodatkowo nabywca może zobowiązać się do ustanowienia służebności osobistej mieszkania na rzecz zbywcy, co również wówczas wchodzi w zakres treści prawa dożywocia. Jak więc widać, umowa ta rodzi dwustronne obowiązki pomiędzy stronami. Należy również wspomnieć, że umowa dożywocia opodatkowana jest 2% podatku od czynności cywilnoprawnych. Jakie konsekwencje spadkowe wynikają z takiego ułożenia stosunku prawnego?

Jak przepisać dom na jedno dziecko – konsekwencje spadkowe umowy dożywocia

Konsekwencje umowy dożywocia widoczne są przede wszystkim na gruncie prawa spadkowego. W gruncie rzeczy moglibyśmy powiedzieć, że umowa darowizny oraz umowa dożywocia są do siebie bardzo zbliżone. Z perspektywy prawa występuje między nimi bardzo istotna różnica. Otóż umowa darowizny polega na nieodpłatnym nabyciu, co powoduje, że nie obciąża ona w żaden sposób osoby obdarowanej. Umowa dożywocia nie ma charakteru nieodpłatnego, gdyż na nabywcy nieruchomości ciąży cały szereg obowiązków, które pociągają za sobą odpowiednie koszty. W konsekwencji umowa dożywocia nie powoduje powstania prawa do zachowku, gdyż nie stanowi rozporządzenia majątkiem pod tytułem darmym. Jeżeli przez umowę dożywocia dom zostanie przekazany tylko jednemu dziecku, wówczas pozostałe dzieci spadkodawców nie mogą ubiegać się na tej podstawie o wypłatę zachowku.

Podsumowanie

Mam nadzieję, że po lekturze powyższego wpisu wiedzą już Państwo, jak przepisać dom na jedno dziecko oraz jaka droga jest najkorzystniejsza również dla samego dziecka. Niezależnie jednak, czy zdecydują się Państwo na zawarcie z dzieckiem umowy darowizny czy też umowy dożywocia, należy pamiętać o dopełnieniu wielu formalności, ale przede wszystkim o zachowaniu formy aktu notarialnego. W przeciwnym wypadku umowy zawarte bez zachowania odpowiedniej formy będą nieważne.

Przypominam, że wpisy blogowe nie stanowią porady prawnej udzielanej w indywidualnej sprawie. Jeżeli chcecie Państwo uzyskać wsparcie prawne – zapraszam do kontaktu.